CZY MOŻNA PRZEDAWKOWAĆ KOFEINĘ ?

Witaj,

       Kofeina jest alkaloidem ksantonowym, który jest składnikiem wielu roślin, takich jak ziarna kawy i kakaowca, owoców guarany czy tez orzeszków kola. Ponadto jest dodawana do wielu napojów oraz leków.

       Przeciętnie filiżanka kawy palonej (150ml) wynosi ok. 85mg, w jednej filiżance kawy rozpuszczalnej mamy ok. 60mg, w filiżance kawy bezkofeinowej-3mg. Jedna filiżanka parzonej herbaty zawiera ok. 30mg kofeiny, herbaty instancji-ok. 20mg, a filiżanka kakao i czekolady to ok. 4mg. Szklanka napoju zawierającego kofeinę zawiera zwykle 20-60mg kofeiny.

     Średnio osoby dorosłe w Europie przyjmują 200mg kofeiny dziennie, dostarczanej głownie przez kawę i herbatę, ale również słodkie napoje energetyzujące. Zgodnie z dyrektywą Wspólnotową 2002/67/E obecność kofeiny powinna być jasno określona na etykietach produktów, o ile ta zawartość przekracza 150mg/l. Zasada ta dotyczy popularnych energetyków, ale nie obejmuje herbaty, kawy oraz napojów pokrewnych.

      Kofeina przede wszystkim poprawia czujność oraz przedłuża zdolność koncentracji uwagi. Podstawowy mechanizm działania pobudzającego na ośrodkowy układ nerwowy polega na stymulacji receptorów adenozyny. Adenozyny jest substancją naturalnie występującą w organizmie. Może być traktowana jako ,,sygnał zmęczenia". Kofeina blokuje specyficzne dla adenozyny receptory w tkance nerwowej oraz w mózgu, podtrzymując tym samym stan czuwania. Kofeina przedłuża wiec wydolność umysłową i opóźnia pojawienie się zmęczenia.

      Poszczególne osoby wykazują różną wrażliwość na działanie kofeiny. Niedawno wykryto gen ,,powolnego metabolizmu", którego obecność powoduje spowolnienie wydalania kofeiny z organizmu. Osoby posiadające taki gen maja podwyższone ryzyko wystąpienia zawału serca. Jednak wciąż jest to tylko teoria.

      Kobiety w ciąży, osoby wrażliwe na kofeinę oraz chore na rożne choroby powinny zachować ostrożność i spożywać kofeinę w umiarkowanych ilościach. Wyniki większości badań sugerują, że spożycie poniżej 300mg dziennie nie wiąże się z ryzykiem dla zdrowia. Dzieci, które zazwyczaj nie piją dużych ilości herbaty i kawy, ale sięgają po napoje energetyzujące nie powinny przekraczać dawki 5,3mg/kg masy ciała. Większe ilości mogą być przyczyną nadmiernego pobudzenia, niepokoju czy nerwowości. Generalnie jednak, nie zaleca się picia tego typu napojów przez dzieci.

      Dawki kofeiny w granicach 100-600mg przyspieszają tok myśli i poprawiają ogólną koordynację funkcjonowania organizmu. Z drugiej strony spożycie naklej dawki kofeiny może skutkować brakiem wypoczynku i pojawieniem się zaburzeń koordynacji ruchowej. Ilości powyżej 2000mg powodują bezsenność, drżenia mięśniowe i przyspieszenie oddechu. Niekiedy takie objawy pojawiają się już po spożyciu mniejszych ilości kofeiny. U osób regularnie spożywających kofeinę pojawia się tolerancja na tego typu objawy. Powoduje to, że własności stymulujące kawy są słabsze u takich osób.

      Reasumując, umiarkowane spożycie kofeiny, nie przekraczające 300mg dziennie (3 filiżanki kawy), zazwyczaj nie stanowi żadnego zagrożenia dla zdrowia, o ile zachowane są inne prozdrowotne zasady trybu życia.