Kwasy omega-3 – dlaczego warto je stosować ?

Kwasy omega-3 to zdrowe, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, główne NNKT

Kwasy omega 3 reprezentują nie tylko grupę kwasów tłuszczowych nienasyconych, ale są to główni przedstawiciele Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych (NNKT). NNKT to tłuszcze, do syntezy których organizm człowieka nie jest zdolny, a są mu one potrzebne do prawidłowego funkcjonowania. NNKT, w których omega 3 zajmują mocną pozycję, spełniają szerokie spektrum funkcji w zakresie zapobiegania i leczenia miażdżycy, pozytywnie regulują gospodarkę lipidową m.in. obniżają poziom cholesterolu, zapobiegają zakrzepom, poprawiają pracę serca. Kwasy omega 3 są niezbędne w syntezie prostaglandyn – specyficznych substancji o charakterze hormonów tkankowych, które regulują różne funkcje fizjologiczne np. pobudzanie i hamowanie skurczy mięśni gładkich, inicjowanie reakcji zapalnej. Omega-3 są ważne w diecie człowieka, ale jak się okazuje codzienne żywienie zawiera bardzo mała ilość tych drogocennych źródeł tłuszczu.

Ważne swoiste funkcje omega 3, czyli dlaczego nie może ich zabraknąć w codziennej diecie/suplementacji

• Omega 3 spełniają szereg ważnych funkcji w zakresie utrzymania zdrowia: 
• Omega 3 obniżają poziom trójglicerydów, zapobiegają chorobie niedokrwiennej serca, miażdżycy. 
• Omega 3 zapobiegają agregacji płytek krwi (zakrzepy), obniżają ciśnienie tętnicze. 
• Omega 3 pozytywnie wpływają na stawy.
• Omega 3 poprawiają wrażliwość komórek na glukozę i insulinę (profilaktyka i leczenie cukrzycy).
• Kwas DHA z rodziny omega-3 wpływa na pracę mózgu, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie tkanki nerwowej i siatkówki oka. 
• Omega-3 ograniczają rozwój tkanki tłuszczowej. 
• Hormony tkankowe produkowane na bazie omega-3 działają antyzakrzepowo, przeciwzapalnie, ograniczają nadmierną kurczliwość naczyń krwionośnych oraz kancerogenezę (powstawanie nowotworów) .

Przegląd funkcji omega-3 chyba nie pozostawia złudzeń, że nie może ich zabraknąć w codziennym żywieniu. I w tym miejscu pojawia się kłopot – żywność niestety zawiera często śladowe ilości omega-3.

Kwasy omega – 3 to najbardziej deficytowe kwasy tłuszczowe w diecie, czyli o konieczności suplementacji omega-3

Rodzaje kwasów omega

Tłuszcze nienasycone obejmują kilka klas tłuszczy znanych powszechnie jako omega 3, 6 i 9. I tak jak przeciętna dieta zazwyczaj zawiera sporo produktów zasobnych w omega-6 (popularne rośliny oleiste np. słonecznik) i omega-9 (np. oliwa, olej rzepakowy) to niestety omega-3 stały się od jakiegoś czasu rzadkością.

Główne trzy kwasy tłuszczowe należące do rodziny omega-3 to: kwas linolenowy (ALA), eikozapentatenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA). ALA stanowi 50-60% składu oleju lnianego, w mniejszych ilościach występuje w oleju z włoskich orzechów, sojowym, migdałach. EPA i DHA występują w rybach i zwierzętach morskich. Ich dużym stężeniem charakteryzują się głównie tłuste gatunki jak: śledź, sardynki, łosoś, makrela, tuńczyk, skorupiaki, tran. Co ciekawe ryby żyjące dziko charakteryzują się wyższym stężeniem omega-3 w porównaniu z tymi hodowlanymi. I właśnie w tym miejscu pojawia się problem żywieniowy. Spadek spożycia ryb, technologie hodowli ryb, zanieczyszczenie wód, spowodowały olbrzymi spadek kwasów omega-3 w diecie przeciętnego Europejczyka.
Niska podaż omega-3 nie wynika jednak wyłącznie ze spadku spożycia ryb. Omega-3 należą do kwasów tłuszczowych wielonienasyconych, czyli wyposażone są w więcej niż 1 wiązanie podwójne, a w przypadku EPA i DHA jest ich nawet 5-6. Ilość wiązań podwójnych w kwasach nienasyconych determinuje ich podatność na wpływy różnych czynników środowiskowych. Oznacza to, że omega-3 są szczególnie wrażliwe na wszelkie czynniki uszkadzające jak ciepło, promieniowanie słoneczne. Przeróbka kulinarna produktów obfitujących w omega-3 wiąże się niebezpieczeństwem nieodwracalnej zmiany ich struktury, w wyniku której tracą one swoje prozdrowotne właściwości. Wówczas omega-3 nie tylko przestają pozytywnie działać na zdrowie człowieka, ale wręcz stają się źródłem groźnych substancji, które mają swój udział w rozwoju wielu chorób, z nowotworami włącznie. Z tego względu chcąc uzupełniać omega-3 w diecie, zamiast jeść ryby niewiadomego pochodzenia, albo ryby źle przygotowywane, lepiej zdecydować się na suplementację kwasami omega-3.

Nie dopuść do przewagi omega-6 nad omega-3

Istnieje jeszcze jeden ważny powód skłaniający do suplementacji omega-3. Kwasy tłuszczowe omega-6, należące także do grupy nienasyconych, są dosyć popularnym składnikiem w diecie. Niestety ich nadwyżka przyczynia się do spadku ilości omega-3 w organizmie!. Obie klasy kwasów tłuszczowych są obsługiwane w ustroju przez ten sam aparat enzymatyczny, stąd tradycyjny skład diety z wysoką podażą omega-6 może pogłębiać niedobór omega-3! Deficyt omega-3 przy wysokiej dostępności omega-6 może stać się przyczyną rozwoju rozmaitych stanów zapalnych w organizmie, z których swój początek bierze wiele chorób. Myślę, że nie pozostawia to złudzeń, że suplementacja omega-3 to dziś konieczność. dchodzić kompleksowo, zaś najważniejszą kwestią jest profilaktyka.